Zioła w diecie i leczeniu koni

Zioła w diecie koni pełnią bardzo ważną rolę. W naturze, 70 do ponad 90 % diety koni stanowią trawy (w tym także ich ziarniaki) i turzyce, natomiast reszta to rośliny zielne (w tym także motylkowe), gałązki i kora krzewów i drzew. Czym są zioła dla koni? Są one źródłem składników odżywczych (np. białka i włókna) ale także składników aktywnych, leczniczych, wspomagających zdrowie.

Zioła w końskim menu pełnią w dużej mierze rolę podobną do naszych „przypraw trawiennych”. Takie dodatki są niesamowicie istotne dla zwierząt, które codziennie jedzą wiele kilogramów ciężko strawnego, włóknistego, nie zawsze pierwszorzędnej jakości, pożywienia. Dzięki ziołom o działaniu rozkurczowym, jak np. kminek, rumianek, zwierzętom łatwiej uniknąć wzdęć i skutków nieprawidłowej fermentacji. Mięta i rumianek są pomocne przy niestrawnościach i niedyspozycjach trawiennych i często wybierane przez konie. Zioła gorzkie, jak np. krwawnik i bylice, powodują zwiększenie wydzielania soków trawiennych a także działają odkażająco. Przy biegunce, zwierzęta sięgają np. po korę dębu, która zawiera cenne przy tej dolegliwości garbniki. Ważną rolę dla zdrowia układu pokarmowego pełnią też surowce śluzotwórcze, które powlekają wrażliwe błony, wyścielające przewód pokarmowy, ochronną warstwą. To np. babka lancetowata, nagietek, prawoślaz. Są one korzystne także dla koni cierpiących z powodu wrzodów.

Konie z natury spędzają mnóstwo czasu w ruchu, co też oznacza, że mogą ulegać kontuzjom. Jeśli mają dostęp, wybierają wtedy zioła o działaniu przeciwzapalnym i przeciwbólowym (np. kora wierzby lub wiązówka, bogate w naturalne salicylany), a później, w fazie odbudowy uszkodzonej tkanki, chętnie jedzą np. owoc róży. Owoce te zawierają składniki sprzyjające odbudowie tkanki łącznej ścięgien i więzadeł oraz bogactwo naturalnej witaminy C. Są to najzdrowsze „cukierki dla koni”. Korzystnie na układ ruchu działa pokrzywa, ma m.in. właściwości przeciwreumatyczne i przeciwzapalne. Jest to jedno z najbardziej uniwersalnych ziół: działa korzystnie na krążenie, krwiotwórczo, przeciwanemicznie. Koniom warto podawać wyrwane lub skoszone pędy pokrzyw (cenne są także korzenie – działanie hormonalne, pomocne w budowie masy mięśniowej) – chętnie je zjedzą, gdy tylko nieco podwiędną i przestaną parzyć.

Zioła odpornościowe to kolejna grupa często podawana koniom. Bardzo znana jest jeżówka, o działaniu immunostymulującym i przeciwwirusowym. Cenna na tym polu jest wyżej wspomniana pokrzywa oraz róża, aronia i czarna porzeczka, bogate w witaminę C. Również pędy i liście pokrzywy, o działaniu rozgrzewającym, pomocne są w sezonie złej pogody i łatwego łapania infekcji. Jeśli zaś konie zaczną kaszleć, to poza wezwaniem lekarza, warto rozważyć też podanie babki lancetowatej i prawoślazu (działanie wykrztuśne plus ochrona śluzówek) oraz gałązek sosnowych (ich żywice i olejki odkażają układ oddechowy, igły zawierają tez dużo ważnej dla odporności witaminy C).

Zioła są także pomocne koniom hodowlanym. Klacze w ostatnich miesiącach ciąży i po porodzie korzystają z dobrodziejstw liści maliny: to zioło wzmacnia macicę, pomaga przygotować ja do porodu, ogranicza ryzyko nadmiernego krwawienia i sprzyja prawidłowemu oczyszczeniu się i zwijaniu macicy po porodzie. Istnieją zioła mlekopędne, np. kminek, oraz zasuszające, np. szałwia i mięta.

Inne cenne gatunki to zioła wspierające wątrobę (ostropest, mniszek lekarski), nerki i układ moczowy (liść brzozy, rdest ptasi) czy odkażające i przeciwinfekcyjne (tymianek, szałwia).

Jak podawać koniom zioła? Przede wszystkim zadbać o naturalny dostęp do nich na pastwisku i w sianie. Jeśli siejemy nową łąkę, w mieszance powinny być też nasiona ziół takich, jak kminek, dzika marchew, mniszek, cykoria, krwawnik, rumianek. Poza tym, koniom warto robić tzw Bar Ziołowy. Polega to na tym, że oferujemy im kilkanaście gatunków ziół, każde w osobnym pojemniku (żłób, miska, wiadro) do samodzielnego wyboru. Warto wiedzieć, że np. dwa konie z kaszlem czy brzydkimi kopytami niekoniecznie wybiorą te same zioła. Na wybór wpływa też np. stan wątroby, nerek, mikroflory jelit, uczulenia – konkretny koń dobiera taki zestaw, który jest najlepszy dla niego. Ziół nie należy dawać na siłę, zmuszać lub 'oszukiwać” konia, by je zjadły.

Tekst i zdjęcie: Joanna Smulska.

Więcej informacji o Barze Ziołowym i ziołach dla koni zawiera książka „Zioła w diecie koni” oraz strona: zlotykon.pl

Nasi Partnerzy